قرارداد روان‌درمانی

قرارداد روان‌درمانی یا تفاهم‌نامه روان‌درمانی یا توافقنامه درمان توافقی است بین درمانگر و مراجع. حتی اگر قرارداد کتبی امضا نشود، نوعی تفاهم‌نامه با مراجعین خود خواهیم داشت زیرا توافق شفاهی هم یک قرارداد محسوب می‌شود. هم پزشک و هم درمانجو باید برای حل و غلبه بر مشکلات با هم کار کنند. هر دو باید تلاش کنند و وظایفی را به عهده بگیرند. هرچند در این مسیر هر دو طرف نقش‌های متفاوتی را ایفا می‌کنند اما در تلاشی متقابل با یکدیگر همکاری می‌کنند. پس لازم است که وظایف و نقش‌های هر یک مشخص باشد. در غیر این‌صورت درمان مؤثر نخواهد شد.

اتحاد یا هم‌پیمانی درمانی یک عامل اصلی است که در تأثیرگذاری همه‌ی انواع روان‌درمانی نقش دارد. یکی از ویژگی‌های یک رابطه‌ی درمانی مؤثر این است که ماهیت مشارکتی دارد. لذا باید در ابتدای درمان مشخص شود که مراجع و درمانگر برای چه هدفی و به چه روشی با هم کار خواهند کرد. یک قسمت این با انعقاد قرارداد درمانی حاصل می‌شود.

قرارداد روان‌درمانی لازم است تا در مورد آنچه که از هر دو طرف انتظار می‌رود شفافیت کافی وجود داشته باشد. یک قرارداد کتبی مبنایی شفاف برای رضایت آگاهانه است. سطحی از اطمینان را به طرفین می‌دهد. انتظارات در آن به‌وضوح بیان شده است. این بدان معناست که یک قرارداد احتمال دلخوری و اختلاف را کاهش می‌دهد و در شرایط خاص، یک قرارداد روان‌درمانی می‌تواند یک رابطه‌ی درمانی را نجات دهد.

قرارداد درمانی یک چارچوب را مشخص می‌کند. در بسیاری از مواقع قرار گرفتن در یک چارچوب مشخص می‌تواند اثر درمانی داشته باشد و می‌تواند احساس امنیت بدهد. این چارچوب مشخص البته با محدودیت‌هایی نیز همراه است. اعمال این محدودیت‌ها معمولاً باعث بروز احساسات و واکنش‌هایی می‌شود که بررسی آن‌ها می‌تواند به شناخت فرد از خودش کمک به‌سزایی کند.

هزینه‌ی هر جلسه‌ی روان‌درمانی به ازای ۴۵ دقیقه برای هر سال شمسی توافقی تعیین می‎شود. معمولاً یک و نهایتاً دو بار در سال ممکن است افزایش هزینه وجود داشته باشد. دو ماه قبل از اعمال هزینه در مورد هزینه‌ی جدید صحبت خواهد شد. لطفاً پس از هر جلسه، هزینه‌ی جلسه‌ی هفته‌ی بعد پرداخت شود (در غیر این صورت دکتر ترابی تعهدی به حفظ آن ساعت و روز برای شخص نخواهد داشت).

برای پرداخت درمان حضوری می‌توانید از طریق دستگاه پوز داخل مطب دکتر ترابی یا به‌صورت نقدی اقدام کنید. در مورد درمان آن‌لاین شماره‌ی کارت بانکی به شما داده خواهد شد.

برای جابه‌جایی یا لغو کردن جلسه لطفاً حداقل ۲۴ ساعت اداری قبل از زمان جلسه اقدام کنید (بدون احتساب تعطیلات رسمی کشور و پنج‌شنبه‌ها). در غیر این‌صورت هزینه‌ی پرداخت شده عودت داده نمی‌شود و برای جلسه‌ی بعد باید مجدداً اقدام به پرداخت وجه کنید (حتی اگر جلسه‌ی شما به علت موجهی مانند بیماری لغو شده باشد). در صورتی که قبل از ۲۴ ساعت اداری از جلسه درخواست جابه‌جایی داشته باشید، با جابه‌جایی جلسات فقط در صورت امکان و تنها یک‌بار برای هر جلسه موافقت خواهد شد. اگر از طرف دکتر ترابی جلسه‌ی شما لغو شد، هزینه‌ی پرداختی شما محفوظ خواهد بود و برای جلسه‌ی بعد لحاظ خواهد شد.

معمولاً درمان با رسیدن نسبی به اهداف از پیش تعیین شده در ابتدای درمان خاتمه می‌یابد. اما در شرایط خاصی مانند شکست درمان یا بن‌بست حل نشدنی در طی درمان ممکن است لازم باشد درمانگر یا رویکرد درمانی شما تغییر کند. درکتر ترابی این مسأله را با شما درمیان خواهد گذاشت.

اگر خودتان احساس کردید که به هر دلیلی درمان خود را ادامه ندهید یا درمانگر خود را تغییر دهید بهتر است قبل از عملی کردن تصمیم خود با دکتر ترابی صحبت کنید. معمولاً با ریشه‌یابی این تصمیم می‌توانید نتیجه‌ی بهتری بگیرید. از قطع ناگهانی درمان بپرهیزید زیرا ممکن است برای شما مضر باشد. در صورتی که برای دو جلسه‌ی متوالی بدون اطلاع قبلی حضور نیابید، منشی دکتر ترابی برای پیگیری جلسه‌ی بعد فقط ۲ بار با شما تماس خواهد گرفت. در صورت عدم پاسخ، ساعت و روز جلسه‌ها لغو خواهد شد و بعد از آن باید خودتان برای تعیین وقت و برنامه‌ی جدید اقدام کنید. درصورتی‌که پس از پرداخت وجه، قصد خاتمه‌ی موقت یا دائم درمان خود را داشته باشید وجهی به شما عودت داده نخواهد شد.

زمان‌بندی و مدت هر جلسه بر اساس شرایط بیماری شما تعیین خواهد شد. البته اغلب موارد به حداقل هفته‌ای یک جلسه درمان نیاز دارند. فاصله‌ی بیشتر از این اغلب منجر به ناکامی در درمان خواهد شد. مگر در مواقعی که قرار است درمان خاتمه یابد. معمولاً به برگزاری جلسات به‌اندازه‌ی بیش از یک بار در هفته نیازی نیست. مگر در شرایط خاص و اورژانسی که ممکن است جلسات بیشتری در هفته برگزار شود. بنابراین برنامه‌ی «هفته‌ای یک جلسه» در اغلب موارد مناسب است. لطفاً زمانی (روز و ساعت مشخص) را انتخاب کنید که بتوانید به‌طور مرتب جلسات خود را برگزار کنید. پس از تعیین ساعت و روز جلسات لطفاً تا حد امکان از درخواست تغییر زمان جلسات خودداری کنید. جابه‌جایی زمان جلسات معمولاً مشکلات زیادی را ایجاد می‌کند و همیشه مقدور نیست.

زمان جلسات شما 45 دقیقه خواهد بود که رأس ساعت مقرر شروع و رأس ساعت مقرر خاتمه می‌یابد. اگر تأخیر داشته باشید به زمان شما اضافه نخواهد شد و جلسه در همان زمان مقرر ختم خواهد شد. اگر به‌علت دیرکرد دکتر ترابی جلسه با تأخیر شروع شود از زمان شما کسر نخواهد شد و دکتر ترابی موظفند مدت زمان جلسه‌ی شما را تکمیل کنند. یادآوری تلفنی جلسات جزو قرارداد درمانی نیست. فرض می‌شود فرد به جلسات روان‌درمانی خود متعهد بوده و جلسات را فراموش نمی‌کند.

اغلب در ایام نوروز جلسات درمانی تعطیل است. اگر به‌علت دیگری نیاز به تعطیلات وجود داشته باشد منشی دکتر ترابی با شما تماس خواهد گرفت و در مورد تدابیر لازم شامل تعیین جلسات جایگزین و حتی در صورت لزوم تعیین درمانگر موقت یا راه‌کارهای دیگر با شما گفت‌وگو خواهد کرد.

جلسات حضوری صرفاً در محیط رسمی کاری یعنی مطب برگزار خواهد شد. در مورد جلسات آن‌لاین بر اساس وضعیت اینترنت یک پلت‌فرم خاص مانند گوگل‌میت، زوم یا اسکایت انتخاب خواهد شد. با توجه به سهولت استفاده از گوگل‌میت معمولاً این برنامه مورد استفاده قرار می‌گیرد. یک مزیت گوگل‌میت این است که می‌توانید از نسخه‌های تحت وب، آندرویید و آی‌او‌اس استفاده کنید. یکی از دغدغه‌های دکتر ترابی حفظ حریم خصوصی کاربران است. خوشبختانه گوگل‌میت سطح مناسبی از اصول امنیتی را دارد که عبارتند از:

• داده‌ها هنگام جابه‌جایی رمزگذاری می‌شود.
• داده‌هایتان ازطریق اتصال ایمن منتقل می‌شود.
• می‌توانید درخواست کنید داده‌ها حذف شود.
• توسعه‌دهنده روشی برای درخواست حذف داده‌ها به شما ارائه می‌دهد.
• این برنامه از لحاظ استاندارد امنیت بین‌المللی به‌طور مستقل اعتبارسنجی شده است.

کلیه‌ی درمان شما با رعایت اصول رازداری انجام خواهد شد. این مسأله ممکن است در موارد خاصی نقض شود. این‌ها شامل موارد زیر هستند:

• در خطر بودن امنیت شما یا دیگران: مثلاً وقتی شما افکار خودکشی جدی داشته باشید ممکن است لازم شود تا دکتر ترابی برای نجات شما با کسی تماس بگیرد.
• ممکن است دکتر ترابی برای ادامه‌ی بهتر درمان شما نیاز داشته باشد تا با درمانگر دیگری مشورت کند. در این صورت متعهد است که ابتدا این مسأله را با شما در میان بگذارد و در صورت رضایت شما، مشکلات درمانی شما را به‌گونه‌ای با درمانگر دیگری در میان بگذارد که شما توسط او شناسایی نشوید.
• ممکن است دکتر ترابی به دستور دادگاه به‌طور قانونی مجبور به افشای اطلاعاتی در مورد شما بشود.
• به درخواست خود شما: ممکن است خود شما درخواست کنید که به‌عنوان مثال تشخیص یا روند درمانی شما به جایی منعکس شود. در این شرایط ابتدا باید در مورد مضرات و منافع این کار و همچنین اثرات احتمالی آن بر روند درمانتان با دکتر ترابی صحبت کنید.

ارزیابی و تعیین اهداف درمانی، درمان آزمایشی، حل‌وفصل مشکلات و اتمام درمان. ارزیابی به‌طور معمول یک تا سه جلسه طول می‌کشد. در پایان این مرحله مراجع و دکتر ترابی به شناختی نسبی از مشکلات بیمار و ریشه‌های آن دست پیدا می‌کنند. سپس بر اساس اولویت‌های بیمار اهدافی تعیین می‌شود. حدود یک الی دو ماه به‌صورت آزمایشی روی این اهداف کار خواهد شد. سپس پیشرفت درمان بررسی خواهد شد. اگر به اهداف درمانی نزدیک شده باشید درمانتان ادامه پیدا خواهد کرد. در غیر این‌صورت علل عدم دستیابی به اهداف بررسی خواهد شد. این علل ممکن است قابل برطرف کردن باشد و یا ممکن است که نیاز باشد درمانگر یا روش درمانی تغییر کند. وقتی اهداف درمانی تا حد قابل قبولی به‌دست می‌آیند فرایند خاتمه‌ی درمان آغاز می‌شود.

گاهی لازم است که شما علاوه‌بر روان‌درمانی درمان دارویی نیز دریافت کنید. سه حالت متفاوت قابل تصور است. شما می‌توانید درمان دارویی و روان‌درمانی را از یک نفر دریافت کنید و یا می‌توانید برای درمان دارویی نزد روان‌پزشک دیگری بروید. یا حتی ممکن است بهتر باشد که دکتر ترابی درمان دارویی شما را انجام دهد و روان‌درمانی شما را به کس دیگری بسپارد. فرمول کلی برای رسیدن به این سناریوها وجود ندارد و برای هر مراجع و مشکلات آن باید جداگانه تصمیم گرفت. در صورت نیاز به دو درمان همزمان دکتر ترابی به‌طور حتم با شما در مورد فواید و مضرات هر یک صحبت خواهد کرد تا بتوانید تصمیم بهتری بگیرید.

قرارداد روان‌درمانی جزو لاینفک درمان شما است. می‌تواند به پیشرفت شما در درمان کمک کند و از بروز بسیاری از مشکلات بین درمانگر و مراجع جلوگیری می‌کند. اما اگر حس خوبی به قرارداد درمانی و محتوای آن ندارید سعی کنید به‌راحتی آن را با دکتر ترابی درمیان بگذارید. این بحث می‌تواند به روند درمانی شما کمک به‌سزایی کند.